Yüzyıllardır yanlış bilinen Tomağan Mezarlığı, Anadolu beylikleri döneminin kanlı bir savaşının ve yaklaşık 3 bin kayıp askerin gizemini taşıyor. Yapılan araştırmalar, mezarlığın Tacettinoğulları Beyliği'ne ait olduğunu ortaya koydu.
Baba ile Oğul Arasındaki Taht Kavgası Kanlı Bir Savaşı Tetikledi
Tokat'ın Reşadiye ilçesinde bulunan Tomağan Mezarlığı, yüzyıllardır süren bir gizemi barındırıyordu. Halk arasında "gavur mezarlığı" olarak anılan bu alan, yapılan yeni araştırmalarla gerçek kimliğine kavuştu. Bölge, Selçuklu Devleti'nin yıkılmasının ardından Orta Karadeniz'de hüküm süren Tacettinoğulları ve Hacıemiroğulları beylikleri arasında yaşanan ve tarihin seyrini değiştiren bir savaşa tanıklık etmişti.
Olaylar, Hacıemiroğulları Beyi Hacı Emir İbrahim Bey'in hastalanıp yerine oğlu Süleyman Bey'i geçirmesiyle başladı. Ancak İbrahim Bey'in iyileştikten sonra yönetimi geri almak istemesi, baba ile oğul arasında siyasi bir gerilimi körükledi. Bu iç karışıklığı fırsat bilen Tacettinoğulları Beyi Tacettin Bey, Niksar'dan yaklaşık 12 bin kişilik ordusuyla harekete geçti.
Tarihi Pusu: Tomağan'da Savaşın Kaderi Değişti
Tacettin Bey'in ilerleyişini haber alan Süleyman Bey, ordusuyla birlikte Tomağan Mezarlığı civarında stratejik bir pusu kurdu. İki beylik ordusu burada şiddetli bir çarpışmaya girdi. Savaş, Süleyman Bey'in lehine sonuçlandı. Tacettinoğulları ordusu ağır kayıplar verirken, yaklaşık 3 bin askeriyle birlikte Beyleri Tacettin Bey de hayatını kaybetti. Bu zafer, bölgedeki güç dengesini Hacıemiroğulları lehine kalıcı olarak değiştiren kritik bir dönüm noktası oldu.
Mezar Taşları Tuz Yalatma Taşı Olarak Kullanılmış
Yüzyıllar boyunca bölge halkı, buradaki mezarların kimlere ait olduğunu bilmiyordu. Hatta mezar taşlarının bir dönem hayvanlara tuz yalatmak için kullanıldığı biliniyor. Bu bilinmezlik, alanın "gavur mezarlığı" olarak anılmasına neden olmuştu. Ancak son yıllarda bölgede yapılan arkeolojik ve tarihi araştırmalar, gerçeği gün yüzüne çıkardı.
Araştırmalar Gerçeği Ortaya Çıkardı: Burası Bir Türk-İslam Mezarlığı
Yaklaşık 100 mezarın kesin olarak tespit edildiği alanın, Tomağan Savaşı'nda hayatını kaybeden Tacettinoğulları Beyliği'ne askerlere ait olduğu anlaşıldı. Uzmanlar, bu mezarlığın Anadolu'daki beylikler dönemi mücadelelerinin somut bir tanığı olduğunu vurguluyor. Tacettin Bey'in naaşının ise muhtemelen savaştan sağ kurtulan askerleri tarafından Niksar'a götürülerek defnedildiği düşünülüyor.
"Yaklaşık 100 Mezarın Yeri Kesin Olarak Belirlendi"
Konuya ilişkin açıklamalarda bulunan Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tarih Bölümü'nden Dr. Öğretim Üyesi İsmail Turan, "Hacı Emir İbrahim Bey'in hastalığı sonrası yerine geçen oğlu Süleyman Bey ile yaşadığı taht mücadelesinden yararlanmak isteyen Tacettin Bey, Niksar'dan 12 bin kişilik ordusuyla sefere çıkar. Ancak Tomağan Mezarlığı'nda Süleyman Bey'in kurduğu pusu sonucu 3 bin askeriyle birlikte hayatını kaybettiği bilinmektedir." dedi.
Turan, şu önemli bilgiyi paylaştı:
"Daha önce 'gavur mezarlığı' olarak bilinen yerin yapılan araştırmalarla Türk-Müslüman mezarlığı olarak tespit edildi. Yaklaşık 100 mezarın yeri kesin olarak belirlendi."
Bu keşif, Tomağan Mezarlığı'nın artık bir "gavur mezarlığı" değil, Anadolu'nun tarihî hafızasının önemli bir parçası olan bir Türk-İslam mezarlığı olarak anılmasını ve koruma altına alınmasını sağlayacak.
