Bilim insanları, 2024 yılında başlayabilecek Güneş fırtınalarının, elektrik kesintilerine ve iletişim sorunlarına yol açabileceği uyarısında bulunuyor. Herkes Güneş patlaması nedir, neden olur? Güneş patlaması ne zaman olacak? 2024 yılında beklenen güneş fırtınasınde elektrik kesintileri ve iletişim sorunları yaşanacak mı? sorularının yanıtlarını arıyor. İşte cevaplar...
Güneş Patlaması Nedir?
Güneş patlaması veya püskürtüsü, 1859 yılında Carrington Olayı ile ilk kez gözlemlenmiş ve o günden bu yana teknolojik altyapı üzerinde potansiyel etkilere neden olabilecek bir tehdit olarak kabul ediliyor.
Güneş patlaması veya püskürtüsü, Güneş'in gaz yuvarında gerçekleşen şiddetli patlamalardır. Milyarlarca megaton gücündeki bu patlamalar, genellikle saatte 1.000.000 km/saat hızla hareket ederler. Bu patlamalar sonucunda açığa çıkan enerji, 6 × 10^25 joule'e kadar ulaşabilir. Dünya atmosferine giren radyasyon parçacıkları, iletişim ve güç ağlarını olumsuz yönde etkileyebilir.
Güneş Patlaması Ne Zaman Bekleniyor?
Nasa ve bazı bilim insanları, 2024 yılı başlarında Güneş fırtınalarının Dünya'yı etkileyebileceği konusunda uyarıda bulunuyor. Bu fırtınaların elektrik şebekelerinde hasara yol açabileceği ve uzay aracı operasyonlarını, uydu iletişimlerini bozabileceği belirtiliyor.
Güneş Fırtınasının etkileri nelerdir?
Güneş fırtınalarının etkileri arasında elektrik kesintileri, iletişim sorunları ve uzay araçlarına zarar verme potansiyeli bulunmaktadır. Manyetik bozulmalar nedeniyle dünya karanlığa gömülebileceği gibi, bu sorunlar günler hatta haftalarca sürebilir. Ayrıca, Kuzey Işıkları gibi doğa olaylarının da seyrini değiştirebileceği ifade edilmektedir.
Geçmişte Güneş patlaması oldu mu?
Bu potansiyel tehdidin gerçek olduğunu gösteren örnekler mevcut.
1-2 Eylül 1859’da kaydedilen en büyük jeomanyetik fırtına meydana geldi. Aurorae, kuzey yarımkürede Karayipler’den bile olmak üzere tüm dünyada görüldü; Rocky Dağları üzerindekiler o kadar parlaktı ki, parlaması sabah olduğunu zannettiklerinden kahvaltı hazırlamaya başlamalarına sebep olan altın madencilerini uyandırdı. Kuzeydoğu Amerika’da uyanan insanlar aurora’nın ışığı sayesinde gazete okuyabiliyorlardı. Aurora, Küba ve Hawaii gibi kutuplardan bile görünürdü.
Tüm Avrupa ve Kuzey Amerika telgraf sistemleri başarısız oldu, bazı durumlarda telgraf operatörlerine elektrik şoku bile verdiler. Telgraf direkleri elektrik kıvılcımları saçıyordu. Bazı telgraf sistemleri güç kaynaklarından kesilmelerine rağmen mesaj alıp göndermeye devam ettiler.
Geçtiğimiz aylarda yaşanan gizemli güneş fırtınası da bu patlamalara bir örnek niteliğindedir. 25 Haziran'da yaşanan G1 sınıfı jeomanyetik fırtına, ABD'nin iki eyaletinde jeomanyetik fırtınalara ve uyduların bozulmasına neden olmuştur.
Ayrıca geçtiğimiz ağustos ayında ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi'nin Uzay Hava Tahmin Merkezi, Güneş yüzeyinde art arda meydana gelen ve ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA) tarafından kaydedilen iki güçlü patlamanın, jeomanyetik fırtınaya yol açtığını bildirdi.
Güneş patlamasından korunmak mümkün mü?
Bilim insanları, güneş patlamalarının ciddi sonuçlara yol açabileceği konusunda uyarıyor. Elektrik şebekelerinin korunması, uzay araştırmalarının güvenliği ve iletişim altyapılarının dayanıklılığı, bu tür olaylara karşı önlemlerin alınması açısından önem taşımaktadır. 2024'te beklenen Güneş fırtınaları, dünya genelinde altyapı güvenliğine odaklanan bir dizi tedbiri gündeme getiriyor.
