Medical Park Tokat Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Arif Arısoy, boynun her iki yanında bulunan ve beyni besleyen ana damarlar olan şah damarlarındaki (karotis arter) tıkanıklığın felce yol açabileceği uyarısında bulundu. Doç. Dr. Arısoy, beynin sağlıklı çalışması için sürekli ve yeterli kan akışına ihtiyaç duyduğunu belirterek, "Şah damarlarında plak (yağ ve kolesterol) birikimi sonucu daralma ve tıkanıklık meydana gelir. Bu durum tedavi edilmezse beyne giden kan akışı azalır ya da pıhtı oluşarak felce yol açabilir." dedi.
"En Büyük Tehlike: Kalıcı Felç"
Doç. Dr. Arısoy, karotis tıkanıklığının yol açtığı en büyük tehlikenin felç olduğunun altını çizdi. "Tedavi edilmediğinde beyne yeterli oksijen ve besin gitmez. Daralma kritik seviyeye ulaştığında veya plak çatladığında beyin damarları tıkanabilir. Bunun sonucu felçtir." diyen Arısoy, felcin vücudun bir tarafında güç kaybı, konuşma ve görme bozuklukları gibi kalıcı hasarlara neden olabileceğini ifade etti.
Kimler Risk Altında?
Hastalığın temel nedeninin damar sertliği (ateroskleroz) olduğunu söyleyen Doç. Dr. Arısoy, riski artıran faktörleri şöyle sıraladı;
• Yüksek tansiyon
• Yüksek kolesterol
• Diyabet
• Sigara kullanımı
• İlerleyen yaş
• Hareketsiz yaşam tarzı
• Obezite
• Ailede damar hastalığı öyküsü
"Sessizce İlerleyip Ani Belirti Verebilir"
Doç. Dr. Arısoy, şah damarı tıkanıklığının uzun süre hiçbir belirti vermeden "sessizce" ilerleyebileceği konusunda uyardı. Aşağıdaki belirtilerin görülmesi halinde vakit kaybetmeden doktora başvurulması gerektiğini söyledi;
• Yüzde, kolda veya bacakta ani uyuşma veya güçsüzlük
• Konuşma bozukluğu
• Tek gözde ani görme kaybı
• Baş dönmesi ve denge kaybı
Arısoy, "Bu belirtiler birkaç dakika ya da saat sürüp geçebilir ama büyük bir felç riskinin habercisi olabilir. Kesinlikle ihmal edilmemelidir." uyarısında bulundu.
Tanı ve Tedavi Yöntemleri Neler?
Tanı
Karotis tıkanıklığının teşhisinde en sık kullanılan yöntemin Doppler ultrasonografi olduğunu belirten Arısoy, bu yöntemin damar içindeki kan akışını ve darlığın derecesini gösterdiğini ifade etti. Gerektiğinde BT veya MR anjiyografi gibi ileri incelemelerden de yararlanıldığını ekledi.
Tedavi
Tedavi seçeneklerinin darlığın derecesine göre değiştiğini vurgulayan Doç. Dr. Arısoy, "Sigaranın bırakılması, sağlıklı beslenme, egzersiz, tansiyon, kolesterol ve diyabetin kontrolü ile ilaç tedavisi ilk aşamada önemlidir. İleri derecede darlıklarda ise cerrahi operasyon (endarterektomi) veya stent uygulaması gerekebilir." açıklamasını yaptı.
"Erken Teşhis Hayat Kurtarır"
Doç. Dr. Arısoy, açıklamasını "Baş dönmesi, görme kaybı ya da vücudun bir tarafında uyuşma yaşayan kişiler vakit kaybetmeden doktora başvurmalıdır. Düzenli kontroller ve sağlıklı yaşam tarzı, şah damarı tıkanıklığını önlemenin en etkili yoludur." diyerek tamamladı.
