Dünya ve Güneş'in etrafında dönen kardeş gezegenlerin bulunduğu güneş sistemi, yaklaşık 4.5 milyar yıllık varoluşu boyunca oldukça istikrarlı olmuştur. Ancak bütün gezegen sistemleri bu kadar şanslı değil, yeni bir çalışma ikiz yıldızları içeriyor.
Eşit büyüklükte ve kimyasal bileşimlere sahip 91 yıldız çiftinin incelenmesi, birçokının bir gezegeni yutmuş gibi göründüğünü gösterdi, bilim insanları Çarşamba günü söyledi. Bu gezegenlerin muhtemelen istikrarlı bir yörüngeye sahip olduktan sonra herhangi bir nedenle fırlatıldığını düşündü.
Çalışma, aynı yıldızlararası gaz ve toz bulutunda oluşan yıldız çiftlerine - yani co-natal yıldızlara - odaklandı, bunlar aynı kimyasal yapıya sahipti ve yaklaşık olarak eşit kütleye ve yaşa sahipti. Bunlar "ikizler." Çiftler, Samanyolu galaksimizde aynı yönde birlikte hareket ederken, birbirine kütleçekimsel olarak bağlı iki yıldız sistemi değillerdir.
Bir yıldızın kimyasal bileşimi, bir gezegeni yuttuğunda değişir çünkü yok olan dünyanın oluşturduğu elementleri içerir. Araştırmacılar, kayalık bir gezegenin kalıntılarını işaret eden demir, nikel veya titanyum gibi bazı elementlere göre belirli diğer elementlere göre daha yüksek miktarlarda olan yıldızları aradılar.
"Bu, bir co-natal sistemdeki iki yıldız arasındaki element zenginlik farklarıdır," dedi çalışmanın baş yazarı Avustralya Monash Üniversitesi'nden astronom Fan Liu.
Yedi çiftte, ikisinden birinde bir yıldızın gezegen yutma kanıtları bulundu.
Bir gezegenin ana yıldıza ölümcül bir dalış yapmasının muhtemel nedenleri arasında, daha büyük bir gezegen veya başka bir yıldızın rahatsız edici derecede yakınından geçmesiyle oluşan yörünge bozulması veya gezegen sisteminin dengesizleşmesi bulunmaktadır, araştırmacılar belirtti.
"Bu gerçekten evrendeki şanslı konumumuzu perspektifte değerlendiriyor," dedi astrofizikçi ve çalışmanın ortak yazarı Avustralya Ulusal Üniversitesi ve Ohio State Üniversitesi'nden Yuan-Sen Ting. "Güneş sistemi gibi bir gezegen sisteminin istikrarı kesin değil."
Araştırmacılar Avrupa Uzay Ajansı'nın Gaia uzay gözlemevi kullanarak ikizleri tanımladı ve onların bileşimini belirlemek için Şili ve Hawaii'deki teleskopları kullandı. Yıldızlar güneş sistemimizden 70 ışık yılı uzaklıkta ve 960 ışık yılı uzaklıkta bulunuyordu. Bir ışık yılı, ışığın bir yılda katettiği mesafe olan 5.9 trilyon mil (9.5 trilyon km) mesafedir.
Araştırmacılar, gözlemlerinin genellikle bir gezegenin yutulduğunu işaret ettiğini belirtti, ancak gezegen oluşum sürecinde sistem tarafından tüketilen gezegen yapı taşlarının olabileceğini söyledi.
Ölüm sancılarında, güneşimiz ve ona benzer diğer yıldızlar dramatik bir şekilde şişer, yakın yörüngede bulunan gezegenleri yutar ve daha sonra bir beyaz cüce denilen yoğun, yanmış bir kül haline çökerler.
"Tüm güneş gibi yıldızların sonunda dev yıldızlar haline geleceğini biliyoruz. Güneşin zarfı genişleyecek ve nihayetinde Dünya'yı yutacak," dedi Ting.
Ancak bu çalışmadaki yıldızların hepsi, ömrünün en verimli dönemlerindeydi, sona yaklaşmıyorlardı.
Gezegen sistemlerindeki istikrarsızlık, araştırılan yıldız çiftlerinin yaklaşık %8'inin bir yıldızın görünüşe göre bir gezegeni yuttuğunu gösterdiği düşünülürse, daha önce bilinenden daha yaygın olabilir.
Ting, "Çoğu gezegen sistemi, gezegenlerin çoğunlukla ana yıldızlarının etkisi altında olduğu, kardeş gezegenlerinin değil" dedi. "Ancak farklı başlangıç koşullarına ve yapılandırmalara sahip diğer gezegen sistemleri için bu bozulabilir, çok kaotik dinamiklere yol açabilir," dedi.
Çalışma, Ting'e göre, "ihmal edilemeyecek kadar büyük bir gezegen sisteminin gerçekten istikrarsız olduğunu gösteriyor, yani her zaman gezegenlerin içine veya dışına atılan gezegenler var."
Bu dolaşan gezegenlerin yalnızca küçük bir kısmının aslında ana yıldızları tarafından yutulabileceği ve sadece evrende dolaşan gezegenlerin sayısının daha önce düşünüldüğünden fazla olabileceği anlamına gelebilir.
