Osmanlı dönemindeki Anadolu illerinin isimleri, tarih boyunca farklı kültürlerden etkilenerek şekillenmiş ve günümüze kadar çeşitli değişikliklere uğramıştır. Rumca, Ermenice, Arapça, Farisi ve Türkçe kökenli isimler, coğrafi bölgelerin tarihi ve kültürel dokusunu yansıtarak günümüzde de hala kullanılmaktadır.
İşte Osmanlı dönemindeki bazı Anadolu illerinin tarihsel isimleri:
Adana/Erdena, Edene, Ezene, Azana
Adıyaman/Hüsnü Mansur
Afyonkarahisar/Karahisar, Karahisar-İ Sahib
Ağrı/Şorbulak, Karakilise, Karaköse
Amasya/ Amasia
Aksaray/ Aksaray
Ankara/Ancyra, Angora
Antalya/Antaliye, Adalya
Ardahan/Ardahan
Artvin/ Livane
Aydın/Aydın
Balıkesir/ Karesi
Bartın/Oniki Divan
Batman/İluh
Bilecik/Bilecik
Bingöl/ Çapakçur
Bitlis/Bitlis
Bolu/ Bol Uluğ
Burdur/Terkemiş
Bursa/Hüdavendigar
Çanakkale/ Kale-İ Sultaniye
Çankırı/Kengırı
Çorum/Çorumlu
Denizli/Tonguzlu
Diyarbakır/Diyar-I Bekir
Düzce/Konsapa, Konurabad
Edirne/Edrinus,Edrune, Edrina, Endriye,Edrene
Elazığ/ Mamurat Al-Aziz, Elaziz
Erzincan/Erzingan, Ezirgan
Erzurum/Erzenü'r-Rum
Eskişehir/Sultanönü
Gaziantep/Ayntab
Giresun/Kerasun
Gümüşhane/Canca
Hakkari/Çölemerik
Hatay/Hattena
Iğdır/ İğdir
Isparta/ Hamidabad
İstanbul/Konstantinopolis, Konstantiniyye, Dersaadet, İslambol, Payitaht, İstanbul
İzmir/İzmir
Kahramanmaraş/Maraş
Karabük/Safranbolu
Karaman/Larende
Kars/Kars
Kastamonu/Kastamonu
Kayseri/Kayseriyye
Kırşehir/Kırşehir
Kilis/Ekrad-I Kilis
Kırıkkale/ Kırkkilise
Kocaeli/Kocail
Konya/ Konya
Kütahya/Germiyan İli
Malatya/Melitene, Malatiyye, Vilayet-İ Malatya, Malatya
Manisa/Saruhan, Mağnisa
Mardin/Mardin
Mersin/ İçel
Muğla/Menteşe
Muş/ Muş
Nevşehir/Muşkara, Nevşehir
Niğde/Niğde
Ordu/Bucak
Osmaniye/Cebelibereket
Rize/Rize
Sakarya/Adapazarı
Samsun/Amisos
Siirt/Sgerd, Siirt
Sinop/Ceziretül-Uşşak,Sınap,Sinop
Sivas/Danişment İli, Eyalet-İ Rum, Eyalet-İ Sivas
Şanlıurfa/Ruha, Orhay, Urfa
Şırnak/Şirnah
Tekirdağ/Tekfurdağı
Tokat/Dokat, Tokat, Darün-Nusret, Darün-Nasr
Trabzon/Trabzon
Tunceli/Dersim Livası,Dersim
Uşak/Uşşak
Van/Tuşba
Yalova/Yalakabad
Yozgat/Bozok
Zonguldak/Zonguldak