Günlük hayatın koşuşturmacası içinde çoğumuz kişisel bakımımıza dikkat ediyoruz. Elleri yıkamak, dışarıdan geldiğimizde üzerimizi değiştirmek, sağlıklı beslenmek artık birer refleks haline geldi. Ancak zihinsel sağlığımız için aynı özeni gösteriyor muyuz? Bu soruyu gündeme getiren Uzman Klinik Psikolog Doğukan Demirel, “Zihin hijyeni, en az fiziksel hijyen kadar önemlidir. Ne yazık ki çoğumuz bu ihtiyacı fark etmiyor ya da ihmal ediyoruz.” diyerek toplumsal bir eksikliğe dikkat çekti.
Zihinsel temizlik, kişinin psikolojik yüklerini fark etmesi ve bu yüklerden arınması anlamına geliyor. Ancak modern hayatın karmaşası, sosyal medya bombardımanı ve bitmek bilmeyen günlük stres, bireylerin kendi iç dünyasıyla bağ kurmasını zorlaştırıyor. Demirel, özellikle pandemi sonrası dönemde insanların zihinsel dayanıklılığının daha fazla zorlandığını ve bu nedenle duygusal detoksa olan ihtiyacın arttığını belirtti.
Bilgi Kirliliği Zihnimizi Tüketiyor
Uzman Klinik Psikolog Doğukan Demirel’e göre, çağımızın en büyük problemlerinden biri bilgi kirliliği. Her gün yüzlerce bildirim alıyor, sayısız habere maruz kalıyor, sosyal medyada saatlerce vakit geçiriyoruz. Bu durum zihinsel yorgunluğu ve duygusal tükenmişliği beraberinde getiriyor.
Demirel, açıklamasının devamında;
“Sürekli tetikte kalan bir zihin, gerçek anlamda bir dinlenmeye geçemediğinde; dikkat dağınıklığı, unutkanlık, duygusal dalgalanmalar ve hatta depresif belirtilerle bize sinyaller gönderiyor. Tıpkı çöple dolmuş bir odada hareket etmeye çalışmak gibi: adım atmak zorlaşıyor.
Duygusal Detoks Nedir?
Duygusal detoks, zihinsel fazlalıklardan, bastırılmış duygulardan, kirli düşünce kalıplarından arınmayı hedefleyen bir süreçtir. Bunu yapmanın yolları vardır ama “çözüm” bir anda gelmez. Bu bir alışkanlık meselesidir.
İşte zihinsel hijyen için bazı temel adımlar;
1. Dijital Arınma: Günün belirli saatlerinde telefondan, haber akışlarından, ekranlardan uzak kalmak.
2. Duygu Günlüğü: Ne hissettiğini kelimelere dökerek duygularını tanımak ve ifade etmek.
3. Anda Kalmak: Meditasyon ya da nefes egzersizleriyle zihni geçmişten ya da gelecekten an’a taşımak.
4. Sınır Koymak: Hayatında enerjini tüketen ilişkileri gözden geçirmek ve gerekirse sınırlar koymak.
5. Profesyonel Destek: Ruhsal yüklerin tek başına taşınmaması gerektiğini kabul etmek ve gerektiğinde psikolojik destek almak.
Psikolojik Hijyen Kültürünü İnşa Etmeliyiz
Nasıl ki toplum olarak fiziksel hijyen kültürünü edindik, aynı şekilde psikolojik hijyenin de bir “yaşam kültürü” haline gelmesi gerekiyor. Bu sadece bireysel değil, toplumsal bir ihtiyaçtır.
Sürekli üretmeye, yetişmeye, başarmaya koşullandırılmış bir sistemde “durmak”, “dinlenmek” ya da “bir şey yapmamak” suç gibi hissettirebilir. Ancak unutmayın: zihin yorgunluğu, en az beden yorgunluğu kadar gerçektir. Ve her zihin, temizlenmeyi hak eder.
Kendinize şu soruyu sormayı ihmal etmeyin: “Bugün zihnimi neyle besledim ve ondan neler arındım?”
Sağlıklı bir yaşamın ilk adımı, temiz bir zihinle başlar." ifadelerini kullandı.
[email protected]
Instagram: @pskdogukandemirel
